-
1 calcar
āris n. [ calx II ]1) шпораsubdere (addere) equo calcaria L, PJ или equum calcaribus incendere Hirt (concitare L, QC, stimulare VM) — пришпорить коняaddere calcaria sponte currenti погов. PJ — шпорить того, кто и так бежит ( о ненужных поощрениях)2) стимул, поощрение, побуждение, подбадривание (immensum c. gloria habet O)alicui calcaria adhibēre (admovēre) C — поощрять кого-л.alter frenis eget, alter calcaribus погов. C — один нуждается в узде, другой в шпорах3) петушья шпора Col -
2 calcar
calcar, calcaris, n. (abl. sing. calcari) [st2]1 [-] éperon, ergot de coq. [st2]2 [-] stimulant, aiguillon. - subdere calcaria equo: donner de l’éperon à un cheval, éperonner un cheval. - calcaribus uti in aliquo: stimuler qqn. - alter frenis eget, alter calcaribus, Cic. Att. 6, 1: l'un a besoin d'être freiné et l'autre d'être aiguillonné. - calcar alicui adhibere (admovere): aiguillonner qqn, exciter qqn. - addere calcaria sponte currenti, Plin. Ep. 1, 8, 1: éperonner qqn qui est plein de bonne volonté.* * *calcar, calcaris, n. (abl. sing. calcari) [st2]1 [-] éperon, ergot de coq. [st2]2 [-] stimulant, aiguillon. - subdere calcaria equo: donner de l’éperon à un cheval, éperonner un cheval. - calcaribus uti in aliquo: stimuler qqn. - alter frenis eget, alter calcaribus, Cic. Att. 6, 1: l'un a besoin d'être freiné et l'autre d'être aiguillonné. - calcar alicui adhibere (admovere): aiguillonner qqn, exciter qqn. - addere calcaria sponte currenti, Plin. Ep. 1, 8, 1: éperonner qqn qui est plein de bonne volonté.* * *Calcar, calcaris, pen. prod. n. g. Plaut. Un esperon.\Calcar currenti addere. Horat. Picquer le cheval qui va plus viste qu'on ne veult, Haster celuy qui ne va que trop.\Adhibere calcaria equo. Cic. Picquer des esperons, Esperonner un cheval.\Admouere calcar. Cic. Donner de l'esperon.\Concitare calcaribus equum. Liu. Picquer, Donner des esperons.\Subdere calcaria equo. Ouid. Luy donner des esperons, Brocher un cheval des esperons. -
3 calcar
calcar, āris, n. (calx), der Sporn, I) der Sporn des Reiters, A) eig.: equo calcaria subdere, dem Pferde die Sporen geben, Liv.: u. so equum calcaribus incendere, Hirt. b. G., concitare, Liv. u. Curt., stimulare, Val. Max. scherzh., ventus buccas vehementius sufflare et calcar admovere, Varr. fr. – Sprichw., addere calcaria sponte currenti, d.i. jmd. zu etw. antreiben, was er schon von selbst tut, Plin. ep. 1, 8, 1. – B) übtr., der Sporn = der Antrieb, die Anregung, der Reiz, α) Sing.: immensum gloria calcar habet, Ov.: (iram) calcar ait esse virtutis, Sen.: anticipate atque addite calcar, Varr. fr.: ascribit etiam et quasi calcar admovet, intercessisse se etc., Cic.: vatibus addere calcar, Hor.: temeritati frenos iniectos, ignaviae subditum calcar, Sen. – β) gew. Plur.: alter frenis eget, alter calcaribus, Cic.: alteri calcaria adhibere, alteri frenos, Cic.: se calcaribus in Ephoro, contra autem in Theopompo frenis uti solere, Cic. – II) der Sporn am Fuße des Hahns, Col. 8, 2, 8.
-
4 calcar
calcar, āris, n. (calx), der Sporn, I) der Sporn des Reiters, A) eig.: equo calcaria subdere, dem Pferde die Sporen geben, Liv.: u. so equum calcaribus incendere, Hirt. b. G., concitare, Liv. u. Curt., stimulare, Val. Max. scherzh., ventus buccas vehementius sufflare et calcar admovere, Varr. fr. – Sprichw., addere calcaria sponte currenti, d.i. jmd. zu etw. antreiben, was er schon von selbst tut, Plin. ep. 1, 8, 1. – B) übtr., der Sporn = der Antrieb, die Anregung, der Reiz, α) Sing.: immensum gloria calcar habet, Ov.: (iram) calcar ait esse virtutis, Sen.: anticipate atque addite calcar, Varr. fr.: ascribit etiam et quasi calcar admovet, intercessisse se etc., Cic.: vatibus addere calcar, Hor.: temeritati frenos iniectos, ignaviae subditum calcar, Sen. – β) gew. Plur.: alter frenis eget, alter calcaribus, Cic.: alteri calcaria adhibere, alteri frenos, Cic.: se calcaribus in Ephoro, contra autem in Theopompo frenis uti solere, Cic. – II) der Sporn am Fuße des Hahns, Col. 8, 2, 8. -
5 calcar
calcar, āris, n. [for carcar; cf. Sanscr. kar, wound; and Lat. calx].I.Lit., a spur as worn on the heel:B.calcaria dicta, quia in calce hominis ligantur, ad stimulandos equos,
Isid. Orig. 20, 16, 6 (class. in prose and poetry;esp. freq. trop.): calcari quadrupedem agitare,
Plaut. As. 3, 3, 118: incendere equum calcaribus, to spur one ' s horse, Hirt. B. G. 8, 48; so,concitare,
Liv. 2, 6, 8; Curt. 7, 4, 18:stimulare,
Val. Max. 3, 2, 9:subdere equo calcaria,
Liv. 2, 20, 2; Curt. 3, 13, 8; 7, 2, 4:calcaribus subditis,
Liv. 4, 19, 4; 4, 33, 7; Curt. 4, 16, 6:equi fodere calcaribus armos,
Verg. A. 6, 881:calcaribus auferre equum,
Sil. 10, 280.—Trop., spur, stimulus, incitement: calcaribus ictus amoris, *Lucr. 5, 1074:II.dicebat Isocrates se calcaribus in Ephoro, contra autem in Theopompo frenis uti solere,
Cic. de Or. 3, 9, 36:alter frenis eget, alter calcaribus,
id. Att. 6, 1, 12; cf. id. Brut. 56, 204; Quint. 2, 8, 11; 10, 1, 74: anticipate atque addite calcar, Varr. ap. Non. p. 70, 13; * Hor. Ep. 2, 1, 217:immensum gloria calcar habet,
Ov. P 4, 2, 36.—So also of the driving winds: ventus calcar admovere, Varr. ap. Non. p. 451, 29.—Prov.:addere calcaria sponte currenti,
to spur a willing horse, Plin. Ep. 1, 8, 1.—Transf., the spur on the leg of the cock, Col. 8, 2, 8.
См. также в других словарях:
Pferd — (s. ⇨ Ross). 1. A blind Ferd trefft gleich (gerade) in Grüb herein. (Jüd. deutsch. Warschau.) 2. Alte Pferde achten der Peitsche nicht. Lat.: Psittacus senex ferulam negligit. (Gaal, 926.) 3. Alte Pferde gehen nicht durch. Holl.: Het hollen is… … Deutsches Sprichwörter-Lexikon
brocher — Brocher, Literas vestibus intexere. Brocher un cheval des esperons, Piquer, Equo calcaria addere, adhibere, admouere, subdere, Concitare calcaribus. Robbes brochées d or, ou autre chose couverte de passement, Vestes segmentatae … Thresor de la langue françoyse